7. Pochwały. Zachęty. Plan dnia 2.06.2020
Pozytywna Dyscyplina:
– pomaga w nawiązywaniu relacji z dzieckiem i osobą dorosłą,
– uwrażliwia na komunikaty pełne szacunku do siebie i do drugiego człowieka,
– bierze pod uwagę, co dziecko, myśli, czuje, czego się uczy i jakie podejmuje decyzje,
– zwraca uwagę na to, co dają dziecku pochwały, a co zachęty,
– podpowiada, jak budować poczucie własnej wartości u dzieci.
POCHWAŁA A ZACHĘTA
Co dziecku daje pochwała?
- Jestem z Ciebie taki dumny.
- Jesteś taka mądra!
- Twój rysunek/projekt jest śliczny.
- Szkoda, że inne dzieci nie robią tego tak jak Ty.
- Dobry chłopiec/dobra dziewczynka.
- Zrobiłeś dokładnie tak jak Ci powiedziałem.
- Jesteś najlepszym graczem w drużynie.
- Zawsze znasz właściwą odpowiedź.
- Znów dostałeś szóstkę! Mam nadzieję, że to się nie zmieni.
- Jestem pod wrażeniem.
- Podoba mi się.
- Świetnie! Tego się spodziewałem po Tobie!
Pochwała uzależnia od oceny innych. Ważny jest ten, kto chwali, a nie chwalony. Zachęta stawia zachęcanego na pierwszym miejscu. Motywuje go do działania i buduje poczucie wartości.
Co dziecku daje zachęta?
- Popatrz, co osiągnęłaś! Masz prawo czuć się dumna.
- Popatrz, jak wiele nauczyłaś się w ciągu miesiąca.
- Możesz mi opowiedzieć o swoim rysunku/projekcie?
- Widzę, że ciężko nad tym pracowałeś.
- Dziękuję za współpracę. Bardzo mi to pomogło.
- Dziękuję Ci za pomoc. Była ona dla mnie dużym wsparciem
- Zauważyłeś, jak bardzo pomogłeś swojej drużynie?
- Sam do tego doszedłeś .
- Zauważyłeś? Osiągnąłeś swój cel!
- Naprawdę sobie poradziłeś i zrobiłeś, co zaplanowałeś.
- Ufam Twojej ocenie, nie wahaj się, naprzód!
- Możesz sama zdecydować. Wierzę, że podejmiesz decyzję, która będzie dla Ciebie właściwa.
ZACHĘCANIE A ZNIECHĘCANIE
ZACHĘCANIE to te sytuacje, w których „oddajemy kontrolę dzieciom najwcześniej jak to możliwe, aby mogły objąć panowanie nad swoim życiem”. To reakcje takie, jak:
- słuchanie i udzielanie emocjonalnego wsparcia oraz działanie pozbawione naprawiania czy pomijania;
- nauczanie umiejętności życiowych;
- zawieranie umów podczas spotkań rodzinnych/klasowych albo wspólny proces rozwiązywania problemów;
- pozwolenie na odejście (bez opuszczenia);
- decydowanie z godnością i szacunkiem, co chcemy zrobić;
- dzielenie się myślami, uczuciami i pragnieniami (bez pouczania, moralizowania, nalegania na umowę albo żądania, by ktoś dał nam to, na co mamy ochotę);
- trzymanie się zasadniczego problemu z godnością i szacunkiem.
ZNIECHĘCANIE to te sytuacje, w których „stajemy pomiędzy dziećmi a doświadczeniami życiowymi w celu zminimalizowania konsekwencji ich wyborów”. To reakcje takie, jak:
- robienie zbyt wiele za dzieci;
- dawanie zbyt wiele;
- nadmienia ochrona/ratowanie;
- kłamanie w obronie;
- karanie/kontrolowanie;
- wyparcie;
- naprawianie.
Plan dnia: ustalony z dzieckiem może stać się „szefem”. Zamiast przypominania, pytaj: „Co jest kolejnym krokiem na planie dnia?”
Pamiętaj, co dziecko mówi:
„Pomóż mi budować poczucie własnej wartości.
Zaproś mnie do skupienia się na rozwiązaniu problemu.
Poświęć mi troszkę więcej czasu.
Uczę się życia razem z Tobą i dzięki Tobie.”
Bibliografia:
- J. Nelsen: „Pozytywna Dyscyplina”, CoJaNaTo, Warszawa 2015
- J. Nelsen, L. Lott, S. Glenn: „Pozytywna Dyscyplina w klasie”, Pozytywna Rodzina, Milanówek 2015
- J. Nelsen:, Ch. Erwin, R.A. Duffy: „Pozytywna Dyscyplina dla przedszkolaków”, Pozytywna Dyscyplina, Pozytywna Dyscyplina, Warszawa 2018
- J. Nelsen:, Ch. Erwin, R.A. Duffy: „Pozytywna Dyscyplina. Pierwsze 3 lata życia”, Pozytywna Dyscyplina, Milanówek 2019
- J. Nelsen, L. Lott, S. Glenn: „Pozytywna Dyscyplina od A do Z. 1001 rozwiązań na codzienne wyzwania rodzicielskie”, Pozytywna Dyscyplina, Warszawa 2020