6. Kary, konsekwencje, nagrody i skupienie na rozwiązaniach. Cz. I       12.05.2020

Pozytywna Dyscyplina bierze pod uwagę uczucia dziecka i dorosłego. Kładzie mocny akcent na relacje między dzieckiem a dorosłym, między rodzeństwem i rówieśnikami.

W Pozytywnej Dyscyplinie mówi się też o 3 x S. Co to znaczy? 3 x S to szacunek: do siebie, do drugiego człowieka i do wymogów sytuacji. W rozwiązaniu sytuacji bierzemy pod uwagę zdanie zainteresowanych stron i okoliczności zachowania. Każde zachowanie wiąże się według prekursora Pozytywnej Dyscypliny, Alfreda Adlera, z tak zwaną prywatną logiką człowieka, czyli co on:

– myśli,

– czuje,

– decyduje.

A zatem, co dziecko myśli, czuje, co decyduje, kiedy dostanie karę albo konsekwencje? Co my myśleliśmy, czuliśmy i decydowaliśmy, kiedy dorośli stosowali wobec nas kary i konsekwencje? 

A czy dziecko będzie zachowywać się lepiej, kiedy dostanie karę czy konsekwencje? Tak, ktoś powie. Oczywiście, że tak. A czy to nam rozwiąże problem?

Popatrzmy, jakich umiejętności życiowych i społecznych nauczymy, dając karę. Czy uczymy szacunku do siebie i do dorosłego? Czy uczymy rozwiązywania problemów, współodpowiedzialności, współpracy itp.?

Odpowiedź sama się nasuwa. Bo:

KARY:

1. mają na celu kontrolę zachowania zamiast nauczania,
2. pokazują, jak wykorzystać władzę jako sposób rozwiązywania problemów,
3. to formy robienia czegoś dziecku i za dziecko, zamiast robienia czegoś razem z nim,
4. nie zachęcają dziecka do uczenia się z własnego wnętrza ani do uczenia się, jak wspólnie rozwiązywać problemy,
5. odwracają uwagę dziecka od prawdziwych problemów (dziecko staje się bardziej zainteresowane uniknięciem kary niż uczeniem się wewnętrznej wartości właściwej decyzji),
6. źle wpływają na relacje dorosłego z dzieckiem (a relacje są najważniejszym narzędziem wpływania dorosłego na rozwój dziecka).

REZULTATY STOSOWANIA KAR

4 „R” KARY ROZŻALENIE („Dorosłym nie można ufać.”, „To nie fair.”) REWANŻ/ZEMSTA („Zemszczę się.”, „Ja Ci jeszcze pokażę!”) REBELIA/BUNT („Zrobię im na złość.”, „Udowodnię, że nie mają nade mną władzy.”, „A masz!”) REJTERADA – wycofanie („Jestem złą osobą.”) lub przebiegłość („Następnym razem nie dam się złapać.”)

Zamiast na karach i konsekwencjach skup się na znajdowaniu rozwiązań z dzieckiem!

Rozwiązuj problemy wspólnie. Dziel się swoją radością ze wspólnej pracy. Unikaj przedstawiania codziennych zadań jako ciężaru. Zawieraj umowy i konsekwentnie je egzekwuj. Zachęcaj dziecko do współodpowiedzialności za funkcjonowanie rodziny/grupy, przydzielając mu prace do wykonania. Nauczaj i organizuj spotkania/narady rodzinne.

4 „P” SKUPIENIA NA ROZWIĄZANIU PROPORCJONALNEPOWIĄZANEPEŁNE SZACUNKUPOMOCNE

Pamiętasz?

 „Dziecko zachowuje się lepiej, kiedy czuje się lepiej”.

4 KROKI WSPÓŁPRACY Wyraź zrozumienie dla uczuć dzieckaOkaż empatięPodziel się odczuciami i spojrzeniem na sytuacjęZachęć dziecko do szukania rozwiązań

Bibliografia:

1. J. Nelsen: „Pozytywna Dyscyplina”, CoJaNaTo, Warszawa 2015
2. J. Nelsen, L. Lott, S. Glenn: „Pozytywna Dyscyplina w klasie”, Pozytywna Rodzina, Milanówek 2015
3. J. Nelsen:, Ch. Erwin, R.A. Duffy: „Pozytywna Dyscyplina dla przedszkolaków”, Pozytywna Dyscyplina, Pozytywna Dyscyplina, Warszawa 2018
4. J. Nelsen:, Ch. Erwin, R.A. Duffy: „Pozytywna Dyscyplina. Pierwsze 3 lata życia”, Pozytywna Dyscyplina, Milanówek 2019